اول فردینه ماه، آغاز سال نویِ تبری
همه ساله از دوم مردادماه شمسی یعني اول فردینه ماه تبری، سال باستانی تبری آغاز می شود.
روایت مورد قبول در باره مبدا سال تبری محاسبه آن از دوم مرداد ۱۳۳سال پیش از هجرت مصادف با پادشاهی قباد ساسانی و حاکمیت فرزندش ' کیوس ' بر تبرستان است . گفته می شود در این سال مردمان تبرستان با برقراری یک روز کبیسه به نام ششک سال را از گردش بازداشتند.
در تقویم باستانی تبری فصل بهار 100 روز شامل 50 روز بهار سرد و 50 روز بهار گرم ، تابستان 85 روز ، پاییز سرد 50 روز و زمستان هم 80 روز است.
پنج روز اضافه هر سال در ماه های دوازدهگانه سال تبری محاسبه نمی شود ، بلکه به عنوان ' پتک ' به آخر سال اضافه می شود و روز اضافه سال های کبیسه هم ' ششک ' گفته می شود.
نخسین روز سال تبری هم ' فردینه ماه ' نام دارد. نام ماه های تبری هم عبارت از ؛ فردینه ماه ، کرچه ماه ، هر ماه ، تیر ماه ، ملار ماه ، شروینه ماه ، میر ماه ، دونه ماه ، ارکه ماه ، د ماه ، وهمنه ماه و نوروز ماه است.
نصرالله هومن نویسنده و پژوهشگر گاهشماری و تقویم تبری گفت: تردیدی نداشته باشید که تقویم بازمانده از تبرستان ارزشمندترین میراثی است که همه ما باید به آن افتخار کنیم.
تقویم تبری به لحاظ علمی و دقت بسیار فراتر از تقویم میلادی است و باید به خود ببالیم که منجمان این خطه یک هزار و 700 سال قبل از میلاد مسیح تقویمی را تهیه کرده اند که کوچک ترین خطایی در آن دیده نمی شود.
یکی از استادان دانشگاه شهید بهشتی تهران گفت : مردم تبرستان در طول تاریخ ثابت کرده اند که وطن پرست و شیفته ایران هستند.
دکتر ابوالقاسم اسماعیل پور مطلق افزود: زمانی که فردوسی بزرگ بعد از اتمام شاهنامه بزرگش در دربار غزنویان حضور یافت و آثارش را تقدیم دربار کرد ، بشدت مورد سرزنش دربار قرار گرفت و به او اتهام رافضی و مرتد زدند، اما در همان مقطع مردم وطن پرست تبرستان به گرمی از فردوسی استقبال کردند و در زمان عبور این چهره فاخر علمی به خراسان او را مورد لطف و عنایات خود قرار دادند که این جلوه ای از وطن پرستی مردم تبرستان بود.
وی اظهار داشت: از جمله ویژگی های بارز مردم تبرستان داشتن یک زبان، تقویم و فرهنگ مستقل است و این یک اشتباه بزرگی است که ما زبان تبری را دارای یک گویش بدانیم ، بلکه زبان تبری دارای گویش های بابلی، ساروی، آملی و بهشهری است.
این استاد دانشگاه گفت: تبری ها با سابقه چهار هزار ساله خود یکی از قدیمی ترین اقوام ساکن در ایران هستند که پیش از آریایی ها در این منطقه زندگی می کردند.
وی افزود: در طول چهار هزار ساله تاریخ تبرستان، مردم این دیار هیچگاه خودشان را از ایران جدا نمی دانستند هر چند به خاطر سابقه تاریخی، تقویمی و زبان، حکومتی مستقل داشته اند اما خود را جدای از ایران نمی دانستند.
او ادامه داد: امروز بسیار خرسندیم که در برخی از شهرهای مازندران سنت های هزاران ساله همچنان پابرجاست و مردم مراسمی همچون 26 عیدماه را با شکوه خاصی در آمل، بابل و سوادکوه و نیز دیگر شهرهای مازندران برگزار می کنند.
دکتر اسماعیل پور مطلق انتقال سینه به سینه تاریخ را وظیفه همگانی دانست و بر ضرورت توجه مردمان تبری بر این موضوع تاکید کرد.
تبرستان به لحاظ جغرافیایی شامل استان مازندران ، بخش هایی از استان های گلستان و گیلان، استان تهران و شمال استان سمنان بوده است که از قرن دهم هجری شمسی نام مازندران بر این سرزمین نهاده شد.
علت نامگذاری تبرستان یا ' تپورستان ' نیز در واقع به دلیل وجود قوم ' تپور ' بوده است که چهار هزار سال پیش در این استان زندگی می کردند.
آیین کهن فردینه ماه همزمان با آغاز سال نویِ تبری با برپایی خوان نوروزی، اجرای آیین های بومی، موسیقی بومی و محلی، بومی سرایی حماسی، نوروز خوانی و امیری خوانی چند سالیست که در روستای اله رودبار بابل برگزار می شود.
در این جشن سال نو ،جمعی از فرهنگ‌دوستان بابلی با ارائه امکانات قدیمی منازل و استفاده آن درکشاورزی با پخت انواع آش برای مردم به نمایش گذاشتند.
مبدا سال تبری از دوم مرداد 133 سال پیش از هجرت، مصادف با پادشاهی قباد ساسانی و حاکم شدن فرزندش کیوس بر تبرستان است که در این روز مردم تبرستان با برقراری یک روز کبیسه به نام ششک، سال را از گردش بازداشتند.
نخستین روز سال تبری فردینه ماه و ماه های دیگر هم کرچه ماه، هر ماه، تیر ماه، ملار ماه، شِروینه ماه، میر ماه، دونه ماه، ارکه ماه، د ماه، همنه ماه و نوروز ماه است.
منبع: ایرنا
درباره روستا
