يلدا شو و آداب و رسوم آن در روستاي ايمن آباد و كروكلا
در مازندران و روستای ایمن آباد و کروکلا شب یلدا یا شب چله، بسیار گرامی داشته می شود. در این شب همه مردم به خانه پدر و مادر و يا بزرگ ها و مادر بزرگ ها رفته و ضمن دور هم نشینی و خواندن فال حافظ و فردوسی خوانی به خوردن تنقلات و میوه جات خصوصا" انار، هندوانه و ازگیل می پردازند و با خوردن و نوشیدن و شنیدن صحبت ها و داستان های بزرگترها شب را به صبح می رسانند و معتقدند که صبح بعد از یلدا روز پیروزی خورشید بر سیاهی و تاریکی هاست.
ريش سفيدان خانواده ها در شهرها و روستاهاي مازندران در اولين شب فصل زمستان با آماده كردن خاطرات و داستان هاي پند آموز به استقبال يلدا می روند.
شب يلدا در روستا هاي مازندران پر شورتر از شهرها برگزار و از تاريخ و قدمت بيشتري برخورداراست. در اين شب فرزندان و نوه ها با آماده كردن تنقلات و شيريني هاي محلي به ديدار بزرگان خاندان خود رفته و تا پاسي از شب در منزل آنها زمان را به خوشی سپري می کنند.
مردم مازندران و روستایمان به اين دليل اولين شب زمستان را شب چله مي نامند كه بايد چهل روز اول زمستان يعني از اول دي ماه تا دهم بهمن ماه (گت چله) را با سرماي طاقت فرساي آن تحمل كنند.
در سفره‌هاي اين شب، غذاهايي كه داراي خاصيت گرمايي فراواني هستند و مقاومت بدن را در برابر سرما بيشتر مي كند استفاده مي‌شود و در خصوص مهمترين تنقلات اين شب مي‌توان به شيريني كنجدي كه در زبان محلي مازندراني به «پشت زيك» معروف است اشاره كرد. حلواي محلي، انار، پرتقال، به، ازگیل، گردو و كماچ از جمله تنقلاتي است كه اعضاي خانواده ها خود را به خوردن آن مشغول مي‌كنند.
خواندن داستان هاي كهن مازندراني، شعرهاي امير پازواري شاعر كهن مازندراني يا اميري خواني و گرفتن فال حافظ از مهمترين برنامه هاي اين شب است. دختران و پسران دم بخت و يا خانواده هایي كه فرزندان دم بخت دارند با اعتقاد بر اين كه، در نيمه هاي شب با گرفتن فال حافظ مقدرات ازدواج آنها فراهم مي شود با تفعل زدن به ديوان حافظ به سرنوشت يك سال خود مي‌انديشند.
بيان قصه «پير زن سرما به دوش» كه با سنگدلي و عدم كمك به فرزندان ائمه اطهار به اذن خداوند تبديل به تپه اي سنگي شده است از مهمترين داستان هايی بوده است كه پدر بزرگ ها و مادر بزرگ هاي مازندراني براي نوه هاي خود بيان مي كنند.
دوران قدیم در روستاهاي مازندران اعتقاد بر اين بود، خيرات كردن در اول شب زمستان موجب زياد شدن روزي مي شود و با كمك كردن به فردي كه معروف به «آل» است، با سياه كردن صورت خود و پوشيدن لباسي كه هويتش معلوم نشود با رفتن به درب خانه هاي مردم براي نيازمندان آذوقه زمستان را جمع آوري مي‌كردند.
این مطلب را آقایان هاشمی کرویی از جمله سید مصطفی(فرزند رضا) و سید علی(فرزند میرصالح) و سید قاسم(فرزند مسلم) که خود اهل قاضی محله(بالاکروکلا) می باشند، تایید نمودند که در روستایمان ایمن آباد و کروکلا این رسم از قدیم برپا می شد. فردی به نام کبلایی در قاضی محله در شب یلدا این کار را انجام می داد.
همچنین یادی از سید هاشم هاشمی (فرزند سیدبابا) نمودند که حافظ خوان قاضی محله بوده است و چون تعداد خانواده ها به سی خانواده هم نمی رسید همسایه ها دور هم جمع می شدند و سید هاشم برای همه آنان فال حافظ می گرفت. و بر سر تعبیر آن دیگران را به سخره گرفته و همه با هم می خندیدند و شادی می کردند.
البته خانواده هایی که افراد باسواد یا دیوان حافظ نداشتند و از فال حافظ خبری نبود، با گردو به نوعی پیشگویی می کردند. قبل از شکستن گردو نیت می کردند و پس از رویت محتوای گردو، پوک بودن آن و یا دارای مغز سیاه و یا سفید بودن آن، که هر کدام معنایی خاص را برای طرف معنی می کرد، فال شب یلدا می گرفتند.
ایشان خوراکی هایی مثل پرتقال، لیمو، نارنگی، به، ازگیل، شکر سرخ(کلوشکر و رو شکر)، پشتزیک و بئودونه را از جمله خوراکی های شب یلدای مردم روستای مان عنوان نمودند.
پدر بزرگ ها و مادر بزرگ ها نيز در اين شب، صله رحم را به فرزندان خود توصيه مي‌كنند و مناسبت هاي اينچنيني را بهانه اي براي دور هم نشيني تلقي مي كنند تا شعر ارزشمند «بي پير به خرابات مرو» را به فرزندان خود بياموزند.
لازم به يادآوري اينكه شب هاي يلدا در ايام و مناسبت هاي خاص مذهبي كه مصادف با ايام محرم، اربعين و يا سالروز وفات و شهادت معصومين باشد به شكل سنگين تري برگزار مي شود. در اين ايام از آوردن تخمه و آجيل خود داري مي شود و بعضي ها كه اعتقادات شديدتري دارند اقدام به برپايي مراسم شب يلدا نمي كنند.
بیائیم در شب یلدا،اجاق خاطره ها را روشن گذاریم تا شاهد سردی فاصله ها نگردیم.
تهيه و تنظيم: عسكري اميني ايمن آبادي
درباره روستا
