زبان تبری را جدی بگیریم
با اطمینان‌خاطر و براساس شواهد علمی بین‌المللی قابل قبول زبان‌شناسی و دیدگاه‌های صاحب‌نظران، ما دارای زبان مازندرانی هستیم. توجه به ابزار‌های دانش زبان‌شناسی شامل سیستم واجی، آوایی، صرف، نحو، دستور زبان و معنا‌شناسی بیانگر وجود زبان تبری است.
زبان از نظر فرهنگی ابزار هویتی است و زبان ابزار انسجام، وحدت‌آفرین و هویت‌ساز است.
گستره در استان مازندران، گلستان، شهمیر‌زاد استان سمنان، بخش زیادی از استان تهران در لشگرک، فشم، فیروز‌کوه، دماوند، آب‌علی، آب‌اسک و طالقان هم جغرافیای این زبان را تشکیل می‌دهند. با توجه به غنای فرهنگی زبان مازندرانی نسبت به زبانهای دیگر کشور باید آفت‌ها و آسیب‌های زبان تبری شناسایی و برای بر‌طرف‌کردن آن برنامه‌ریزی کرد. دستور زبان یکی از نظام‌های زبان مازندرانی است. باوجودی لهجه‌های مختلف زبان مازندرانی، قادر به فهم یکدیگر هستند، اما همه لهجه‌ها دستور زبان مشترک دارند. زبان مازندرانی و لهجه‌های آن دارای دستور زبان مشترک هستند ولی در واژگان، آوا یا واج تفاوت‌هایی دارند.
شکی نیست که دست‌کم‌گرفتن زبان مازندرانی تیشه بر ریشه فرهنگ مازندرانی می‌زند. باید به همدیگر سفارش و تأکید کنیم که حتما به زبان خودمان صحبت کنیم و نقش خانواده، آموزش و پرورش، رادیو و تلویزیون محوری است و برنامه‌های جذاب محلی باید بیشتر و زبان به‌کار‌رفته در آن هم اصیل‌تر باشد.
بهتر است مجریان و دست‌اندر‌کاران صدا و سیمای استان از جملات اصیل‌تر مازندرانی استفاده کنند و از قبل مطالعه داشته باشند. در عین حال منابع زبان مازندرانی به اندازه کافی وجود دارد و برای اجرایی‌شدن آن باید فرهنگ‌سازی مناسب استفاده عمومی از آن، توسط دستگاه‌های متولی اجرایی شود.
ضمن این‌که باید تأکید کنم آنچه در کوچه و بازار وجود دارد، زبان است و مردم لازم نیست دستور زبان تبری را بخوانند و دستگاه‌های متولی با برگزاری سمینار‌ها، میزگرد‌ها و برنامه‌های مختلف اقدام به ترویج زبان مازندرانی کنند. زبان مازندرانی در یونسکو از خردهزبانهای در خطر مرگ است و باید همه‌جانبه و به موقع برای احیای زبان مازندرانی اقدام کنیم.
نویسنده: فردوس آقا‌گل‌زاده استاد‌تمام گروه زبان‌شناسی دانشگاه تربیت مدرس
1396/06/14
ارسال نظر
نظرات
چه خوب است توسط گزارشگران شبکه استانی تبرستان از این مناطق گزارشی تهیه شود تا بینندگان و شنودگان گزارش به اهمیت و گسترش زبان مادری شان ببرند.
بی شک اینگونه برنامه سازی ها موجب دلگرمی خانواده ها جهت آموزش و تکلم زبان مازندرانی در میان خانواده خود، خصوصا به بچه ها می شود.
امروزه تکلم زبان فارسی در میان خانواده ها، خصوصا در روستا ها بسیار نگران کننده و اندک اندک موجب فراموشی زبان بسیار شیرین تبری که از اصلی ترین زبانهای به یادگار مانده از فارسی کهن است، می شود.
با احترام: قاسمی ایمنی.
درباره روستا
