نقش شوراها و دهیاری ها در رشد و توسعه روستاها

امروزه یکی از راهبردهای موثر در توسعه همه جانبه و پایدار نواحی روستایی، استفاده از مشارکت و توانمندی های مردمی بویژه روستاییان برای عمران و توسعه مناطق روستایی در تمام ابعاد آن است. مهمترین ابعاد رسیدن به این مقصود تشکیل نهادهای سازماندهی شده غیر دولتی است که براساس نیاز و توانایی گروه های مختلف ساکن روستا در موضوعات متنوع و ضروری بومی و محلی به منظور اجرای برنامه های توسعه ای روستا ایجاد می گردد.

درسال های اخیر شوراهای اسلامی و دهیاری ها به عنوان مدیریت جدید روستاها تعریف گردیده اند که به عنوان نهادهای مردمی و محلی که مدیریت روستاها را به عهده دارند می توانند باسیاست گذاری، مدیریت و اجرای برنامه ها ی مختلف، توسعه زیرساخت های لاز ، کمک به جذب منابع مالی و اموری از این دست در توسعه روستاها نقشی اساسی ایفا کنند.

شوراها پل ارتباطی مردم و دولت هستند، نهادهای مدیریتی منسجمی که وظیفه دارند ساختار مدیریتی کشور را به سمت مردم سالارانه شدن سوق دهند. مشارکت مردم را در اداره امور و تصمیم گیری درباره مسائل مختلف مرتبط با محل زندگی خود آسان کنند و درنهایت عاملی برای ارتقاء سطح زندگی روستاییان باشند.

از آنجا که شوراها یک نهاد مشورتی و نظارتی می باشند بدون تشکیلات اجرایی ناقص بوده و توان چندانی ندارند لذا با تشکیل دهیاری ها به عنوان بازوان اجرایی شوراها این نقیصه برطرف و موجب رشد و توسعه روستاها گردید.

دهیاری ها وظایف عملیاتی شدن طرح ها و برنامه ریزی های مختلف شوراها را به عهده دارند و در رویارویی مستقیم با اهالی روستا پاسخگوی نیازها و مشکلات آنان می باشند به همین منظور قانونگذار در ماده 41 آئین نامه اجرایی قانون تشکیلات و وظایف شوراهای اسلامی روستا (مصوبه 1375) صراحتا تاکید نموده است که "شورا باید در پایان هر سال مالی، ترازنامه مالی خود و دهیاری را طبق فرم های دریافتی جهت اطلاع عموم اهالی به طریق ممکن انتشار دهد "

ابعاد مختلف نقش شوراها و دهیاری ها در رشد و توسعه روستایی به صورت اختصار درذیل می آید:

-1 کارآفرینی اقتصادی
کار آفرینی اقتصادی، علت اشتغال پایین توسعه اندک فعالیت های کشاورزی در روستاهاست زیرا هرساله از جمعیت شاغل دراین بخش کاسته می شود و به بخش های صنعت و خدمات افزوده می شود لذا حفظ جمعیت روستایی و رونق بخشیدن به رشد آن به منظور دستیابی به سطوح بالای توسعه نیازمند کارآفرینی در ابعاد کوچک و متوسط است کارآفرینی فرصت های جدیدی را ایجاد می کند درآمد را بهبود می بخشد و دارایی و سرمایه را افزایش می دهد و روی هم رفته استاندارد زندگی را درجوامع روستایی را ارتقاء می دهد. دراین راستا تاسیس تعاونی های تولیدی وکشاورزی و دامپروری می تواند نقش مهمی در کارآفرینی اقتصادی ایفا کند.

-2مشارکت اجتماعی و اعتماد متقابل مردم و شوراها و دهیاری ها
توسعه روستایی بیش از هر چیز در گرو توسعه منابع انسانی از طریق مشارکت اعتماد اجتماعی ست راهکارهای مشارکتی، همه مردم محلی را برای داشتن نقش موثر در سرنوشتشان آماده می کند و آنها را قادر می سازد تا در فرایندهای توسعه مشارکت نمایند افزایش تصمیم گیری محلی، حفظ هویت محلی و صرفه جویی های تولیدی از بیشترین اثرات مشارکت اجتماعی مردم در امور روستاها می باشد.

-3توجه ویژه به وضعیت بهداشتی و درمانی مردم روستا
باتوجه به اهمیت و جایگاه بهداشت در زندگی امروزی وخطراتی که روستاییان را به واسطه سبک زندگی خاص آنان تهدید می کند ارائه آموزش های لازم بهداشتی و تاسیس مراکز درمانی مناسب از جمله خواست های مردم روستاهاست که توسط شوراها و دهیاری ها قابل پیگیری می باشد.
علاوه برآن دفن زباله و نیز مسائلی از قبیل ساماندهی قبرستان و احداث اماکن بهداشتی از ضروریات توسعه روستایی می باشد.

-4تهیه و اجرای طرح هادی روستایی
طرحهای هادی روستایی بخصوص تعریض معابر، جدول کشی حاشیه خیابانها، روشنایی معابر، دفع سیلاب ها و جمع آوری آبهای سطحی و هدایت آین آبها و احداث پل ها جهت عبور و مرور، از جمله وظایف اصلی شوراها ودهیاری ها ست که از عوامل زمینه ساز توسعه روستاهاست.

-5توسعه گردشگری روستایی
صنعت گردشگری می تواند از منابع اصلی اشتغال و درآمد وتوسعه روستایی باشد، شوراها و دهیاری ها می توانند با ایجاد اماکن تفریحی و استراحتگاه، استفاده بهینه از اماکن تاریخی و زیارتگاه ها و امامزاده ها در مناطق روستایی به توسعه گردشگری و در نهایت به توسعه روستایی سرعت بخشند. ورود گردشگران به مناطق روستایی علاوه بر ایجاد درآمد برای مردم ساکن در منطقه موجب ایجاد فرصت های شغلی و کاهش بیکاری و بهبود سطح زندگی آنان می گردد.

-6توانمند سازی زنان
زنان روستاها یکی از مهمترین عوامل توسعه به شمار می آید با توجه به اینکه زنان نیمی از منابع انسانی روستاها را شامل می گردند. لذا باید امکان پرورش ورشد خلاقیت های خود را از طریق دسترسی به آموزش های گوناگون داشته باشند. آموزش هایی مانند قالی بافی، صنایع دستی، کمک های اولیه و نیز استفاده از امکانات ورزشی می تواند به فرایند مشارکت زنان در جوامع روستایی کمک شایانی نماید.

منبع: وبسایت سرسختی علیا