آداب و رسوم عيد غدير در روستاي ايمن آباد و كروكلا

اهالی دیندارِ روستايمان ايمن آباد و كروكلا، عيد غدير را يكي از اعياد بزرگ ديني دانسته و با شور و حال خاصي ضمن ابراز ارادت به ساحت مولاي متقيان امام علي(ع) به برگزاري مراسم و آيين هاي خاص اين روز مي پردازند.

از آنجايي كه آمار قابل توجهي از جمعيت روستاي ايمن آباد و كروكلا را سادات علوي تشكيل مي دهند، اين عيد نزد مردم روستا یعنی هاشمی ها و حسینی ها تجلّي علاقه و ارادت به خاندان پيامبر اكرم(ص) و به خصوص فرزندان علي (ع) و فاطمه (س) بوده و از اين جهات با احترام و ويژگي خاصي همراه است.

شور و حال خاصی در این روز فرخنده در روستا حاکم است، روزي كه به عيد سادات نيز معروف است، مردم به دیدن سادات می‌روند و سکه‌ای را به عنوان ته کیسه یا پارچه سبز و سفید رنگ، از دست سید یا سیده به عنوان تبرّک دریافت می‌دارند. باور بر اين است كه اين ته كيسه ها نبايد خرج شود و در طول سال باعث افزايش بركت در زندگي شان مي شود.

برگزاري آيين ها و مراسم خاص مذهبي در اين روز و ايام منتهي به اين روز در روستا، از جمله برنامه هايي است كه از چند روز مانده به عيد غدير آغاز شده و نواي جشن و سرور را در روستا حاكم مي سازد. تكريم و تجليل سادات از جمله مهمترین برنامه اي است كه در اين روز مردم روستا به آن همت مي گمارند.

همواره سادات در بين اهالی که آمار دقيقي در دست نيست اما حدود بیش از نود درصد آنرا تشکیل می دهند، از جايگاه ويژه اي برخوردارند و به همين علت، رسم بر اين است كه شب عيد غدير و صبح روز عيد، مردم به ديدار سادات براي عرض تبریک و دریافت هدیه ای به رسم تبرک و برکت مي روند و به آنان تبریک گفته و  ادای احترام می کنند. سادات نيز ضمن پذيرائي با شربت، شيريني، ميوه، نان محلی، چای، میوه و نون سوخاری و خشکِ نون(نوعی نان ویژه مردم بابل و روستاهای آن) و اهداي هديه اي، از ميهمانان قدرداني مي كنند. البته سادات نيز از چند روز مانده به عيد غدير  اقدام به خانه تكاني و گردگيري منازل خود كرده و منزل را آماده پذيرايي از ميهمانان مي كنند.

معمولا هديه سادات روستا یعنی هاشمی ها و حسینی ها سكه يا اسكناسي است كه به رسم تبرك داده مي شود. مردم اعتقاد دارند پولي را كه به عنوان هديه از سادات گرفته اند، نبايد خرج نمايند بلكه به عنوان تبرك و بركت يا  ته كيسه  در نزد خود نگهداري كنند. مردم اين عيد را عيد سادات ناميده و در برخي موارد از آن به عنوان عيد سيّدها نام مي برند.

اصولا" مراسم  جشنی نیز در مساجد محل در شب عید، بعد از نماز مغرب و عشا  برگزار می شود كه با مديحه سرايي، شعرخواني و سخنراني همراه است.

جشن عید غدیر ویژه ی بانوان و دانش آموزان روستا نیز از سوی موسسه بیت القرآن روستا، به مدیریت صغری نجفی ایمنی برگزار می شود.

 ناگفته نماند زوج های جوانی که نامزد کرده اند سعي مي كنند مراسم جشن عروسی خود را در این ایام برگزار کنند تا خیر وُ برکت و مهر وُ محبت در زندگی شان به حرمت اهل بیت پیامبر(ص) بیشتر گردد. علاوه بر آن در اين روز، خانواده نوعروس و تازه داماد هدايايي براي طرفين در نظر مي گيرند. در اين روز  اگر  يكي يا هر دو  یعنی عروس و داماد سيّد باشند، مراسم با شكوه بيشتري برگزار مي گردد.

در  روز عید غدیر مردم روستا بویژه سیّدهای حسینی و هاشمی بهترين و زيباترين لباس هاي خود را مي پوشند، خود را معطر و خوشبو مي كنند و با چهره اي خندان و شادمان به ديد و بازديد مي پردازند.

اغلب مهاجرین روستا  از روز قبل، در بابل و هر کجای مازندران یا ایران که باشند سعي مي كنند خود را به روستا  برسانند تا در این روز با فامیل ها، همسایگان و محلی ها دیداری تازه کنند.

قدیمی های روستا غسل شب عید را بسیار مهم می شمارند و نماز، دعا، سلام و صلوات بر پیامبر و خاندان پاکش را، یکی از مهمترین اعمال این شب و روز می دانند.

در اين روز افراد بسياري روزه مي گيرند و به نيازمندان احسان و اطعام مي كنند، همانگونه که در شب های جمعه برای اموات خود، غذا به درِ خانه همسایه و یا نیازمندی می برند.

از جمله برنامه هاي ديگر  مردم و ساداتِ روستای ايمن آباد و کروکلا  زيارت اهل قبور است، آنانی که سال های گذشته یکی از برگزار کنندگان این عید بوده اند. بر سر مزارشان مي روند و با ذکر فاتحه ای یادشان را گرامی می دارند.

حضور در مزار شهدای روستا جزو سنّت پایدار مردم روستا می باشد. بعضی ها هم، سری به خانواده شهدا می زنند و یاد عزیزان شان را گرامی می دارند.

در روز عيد غدير در محوطه ميدان اصلي و ورودي روستا همانند روز نيمه شعبان جشن باشكوهي با حضور اهالي روستا برگزار مي شود كه متوليان آن حاج سيدمحسن حسيني ايمني(عيسي) و سيدعلي حسيني ايمني(حاج حسين) مي باشند.

ناگفته نماند علاوه بر مساجد روستا، بعضی از سادات که نذر و نیازی کرده اند در شب عید غدیر در منزل خود مراسم جشن و سرور و مولودی خوانی برپا می کنند و مداح محل در وصف مولا علی(ع) و غدیرخم ضمن مولودی خوانی شعرهای امیر پازواری را که در مورد  علی ابن ابیطالب(ع) می باشد با صدا و لهجه خاص امیری، که گوشه ای از موسیقی فولکلور مردم مرکز مازندران است اجرا می نماید. در این مراسم ، همسایگان و اهل فامیل  گرد هم جمع می آیند.

و اما شعری از امیر پازواری:

در بومی سرودهای امیر پازواری به زیبایی، قرآن از بر بودن، دانش، پهلوانی، جوانمردی، انسانیت، دلسوزی، یاری‌ و  دیگر صفات برجسته ی  امیر مؤمنان(ع) اشاره شده است:

علی رِ  خدا  چندِ  جِوون بساته‌                 از پیر و جِوون  شیرین زِبون بساته‌

قرآن رِ  وِنه  وردِ  زِبون   بساته‌                  ستاره به نقشِ   آسمون    بساته

برگردان:

خداوند، علی(ع)را چقدر جوان ساخته است.

از میان‌ همه ی  پیر و جوان‌[ها]، شیرین زبان‌تر ساخته است.

قرآن را ورد زبانش ساخته است.

ستاره را نقش آسمان ساخته است.

یادمان نرود حداقل در این ایام  کتاب بزرگ نهج البلاغه را با همه حکمت ها و نامه هایش که سرشار از آموزه های انسانی است غبار از رویش پاک کنیم  تا با عمل به فرامین حضرت علی ابن ابیطالب(ع)  عملا" پیرو این بزرگ مرد تاریخ اسلام باشیم. زنگار جهل و خرافه را از اندیشه و دل مان پاک کنیم و یکدیگر را دوست بداریم و مهر و محبت را هر روز  و هر لحظه ارزانی یکدیگر کنیم.

تهيه و تنظيم: عسكري اميني ايمن آبادي

خبرهای مرتبط:

جشن عيد غدير در روستا برگزار شد(1393)+عكس

چرا عید غدیر را به سادات تبریک می گويند؟

جشن عيد غدير در ايمن آباد(1394)+عكس

* آبان ماه 1392