*اطلاعات موجود در سایت بیشتر بصورت میدانی جمع آوری شده است و احتمال اشتباه وجود دارد . ما را در رفع اشتباهات و تکمیل اطلاعات، یاری نمایید . منتظر ارسال مقالات، مطالب و دست نوشته های شما اهالی روستا، درباره موضوعات مختلف هستیم*

ته دیگ، این خوشمزه خطرناک (بِشتي يا رَندي)

 

از هر چه بگذریم سخن ته دیگ خوش تر است. آشپزهای حرفه ای و پزشکان تغذیه در مورد ته دیگ هزار و یک توصیه می کنند که مردم نسبت به ضرر و زیان آن آگاه شوند و این خوراکی خوشمزه را جایگزین هر غذایی نکنند  اما هنوز که هنوز است هنگام کشیدن دیس برنج، همه منتظر آخرش هستند.

 

اهالي روستاي ايمن آباد و كروكلا همانند ساير مازندراني ها به ته ديگ يا بشتي(Beshti) و يا رندي(Randi) بسيار علاه مند هستند. باورها بر اين است كه وقتي موقع نهار برنج نخوري انگار غذايي نخورده اي و وقتي برنج بخوري و در پايان ته ديگ نخوري نيز انگار برنج نخورده اي. لذا ته ديگ اهميت خاصي نزد اهالي روستا دارد.

 

انگار ته دیگ از گوشت خورشتی هم مهم تر می شود. با وجود رژیم های فراوان و نگرانی های بسیاری از افراد در مورد چاقی اما همه در نهایت سراغ اصل کاریرا می گیرند و ظرف ته دیگ دست به دست دور سفره می گردد تا هر کسی سهمش را از گل غذا بردارد. می خواهید اطلاعات تان را در مورد این خوراکی هوس انگیز کامل کنید و دستور پخت چند ته دیگ خاص و به اصطلاح مجلسی را یاد بگیرید؟ پس این مطلب را از دست ندهید ما به شما نکته هایی می گوییم که چطور مضرات این خوراک خوشمزه را کمتر کنید.

 

 

 

 هرچه چرب تر، بهتر!

در مورد چگونگی به وجود آمدن ته دیگ و وارد شدن این غذا به سفره زیبای ایرانی، روایت ها بسیار است. در لغتنامه دهخدا ته دیگ با نام بنکران هم آمده است اما روایتی که بیش از بقیه نقل شده آن است که روزی میان خدم و حشم یکی از پادشاهان قاجار، بر سر باقی مانده غذا در ته دیگ دعوا می افتد و هر کسی قصد برداشتن سهمی از چرب ترین قسمت غذا را داشته است. ماجرای دعوا به گوش پادشاه می رسد و زمانی که علت را می فهمد، برای خوردن این قسمت از غذا مشتاق می شود.

مگر کسی پیدا می شود که دست رد به دیس ته دیگ بزند؟ ته دیگ به پیش غذای پادشاه تبدیل می شود و از همان زمان جای خودش را مثل یک سوگلی میان سفره ایرانی پیدا می کند. البته در مورد ابتکار ته چین هم نقل هایی شده است که ظاهرا یک آشپز برای جبران یک اشتباه، برنج شفته را به طور واقعی ماست مالی می کند و با چاشنی کردن مقداری زعفران، طعم و عطر فوق العاده ای به آن می بخشد. احتمالا این آشپز خوش سلیقه نمی دانست که بعدها این غذا به یکی از بهترین خوراک های ایرانی تبدیل می شود.

 

 

باورهای قدیمی در مورد ته دیگ

حتما به یاد دارید که هنگام خوردن ته دیگ، قدیمی ها به یک باور عامیانه اشاره می کنند که «اگر ته دیگ خور هستید، شب عروسی تان حتما باران یا برف می بارد.» ریشه این باور به طور دقیق مشخص نیست اما نقل است که اهالی شمال کشور بیشتر به آن باور دارند و حتی این موضوع را با گویش شیرین خود مطرح می کنند. بعضی هم معتقدند که این باور به یک سنت هندو ربط دارد و از آنجا به کشور ما کشیده شده است. هندوها معتقدند که بارش باران در روز عروسی برای زوج شانس می آورد و در باورهای عامیانه ما این موضوع را به خوردن یا دوست داشتن ته دیگ ربط داده اند.

 

 

این خواستنی خطرناک

فرقی نمی کند برنج آبکش شده است یا شما آن را به شکل کته طبخ می کنید. در نهایت ساده ترین نوع ته دیگ، با حرارت ملایم ته قابلمه تان به جا می ماند. این ته دیگ پرطرفدار مضرات فراوانی دارد. پزشکان تغذیه می گویند مواد غذایی در معرض حرارت بالا، ارزش و فواید خود را از دست می دهند. سرطان معده، سوزش و نفخ هم دیگر مشکلاتی هستند که با مصرف این خوراکی هیجان انگیز، احتمال دارد گریبان تان را بگیرد.

ضمن آنکه امکان دارد خشکی و سختی ته دیگ باعث زخم شدن دیواره معده، مری و حتی دهان شود. اگر چه نتایج تحقیقات مشخص نیست اما شایدد علت شیوع بیماری سرطان به دلیل علاقه بیشتر از حد به ته دیگ است.

 

 

پرخاصیت ها را چاشنی کار کنید

از مضرات و عوارض ته دیگ کم نگفته اند. با این حال متخصصان تغذیه این روزها دستور به حذف این بشقاب رویایی از سر سفره را نمی دهند اما با کنترل اشتها و کم کردن میزان مصرف می توان از بروز مشکلات جدی آن جلوگیری کرد. ضمن آنکه اضافه کردن بعضی مواد به ارزش غذایی آن می افزاید و ته دیگ را از نقش یک خوراکی بی خاصیت بیرون می آورد. استفاده از مغزهای مختلف مثل آفتابگردان، تخمه کدو، کنجد یا حتی زیره می تواند خواصی به آن بیفزاید.

به علاوه آنکه بعضی از سبزیجات مثل کاهو، اسفناج، برگ مو یا جعفری هم ته دیگ متفاوت و جذابی دارند. این نکته را فراموش نکنید که میزان حرارت برای تهیه این نوع از ته دیگ ها بسیار ملایم و کم باشد چون احتمال سوختن و به وجود آمدن یک لایه کربن زیاد است. ضمن آنکه سبزیجات میزان بیشتری روغن را به خود جذب می کنند. پس در مقدار چربی مصرفی نهایت دقت را به خرج دهید تا در نهایت ته قابلمه مقدار زیادی روغن باقی نماند.

 

 

بهترین روغن برای ته دیگ

اگر شما هم جزو آن دسته افرادی هستید که برای درست کردن ته دیگ، هر روغنی دم دست تان باشد استفاده می کنید، بهتر است تجدید نظر کنید. از خواص شگفت انگیز روغن کنجد چقدر می دانید؟ روغن کنجد از آن دسته چربی هایی است که برای هر سه گونه مصرف مورد استفاده قرار می گیرد. پس از سرخ کردن خوراکی ها با آن واهمه نداشته باشید. ضمن اینکه این روغن را می توانید چاشنی باقی غذاها و سالاد کنید.

روغن کنجد می تواند شما را از بیماری شایع این روزها، سرطان دستگاه گوارش، در امان نگه دارد و شما را از شر یبوست خلاص کند. علاوه برآن، از روغن ذرت هم می توانید استفاده کنید اما این نوع روغن به دلیل داشتن امگا ۶ بیشتر از امگا ۳ کمتر مورد توجه است. ضمن آنکه بعضی از متخصصان تغذیه روغن زیتون را برای سرخ کردن توصیه نمی کنند و بر این باورند که این روغن برای استفاده روی غذاها و انواع سالاد مناسب تر است.

 

 

راز ته دیگ طلایی

قرار نیست بگذارید آنقدر ته قابلمه بماند تا سیاه سوخته شود. از آن طرف هم کسی خاطر ته دیگ بی رنگ و رو را نمی خواهد. نکته اینجاست که زعفران باید به جزء جداناپذیر ته دیگ شما تبدیل شود. کافی است دمکرده زعفران را به همراه کمی آب و روغن ته دیگ به جوش بیاورید و بعد برنج یا مواد ته دیگ تان را روی آن بریزید. این کار باعث می شود پیش از بسته شدن یک لایه قهوه ای تیره یا سیاه روی ته دیگ، به رنگ پرابهت طلایی دست یابید.

با زعفران یا حتی کمی زردچوبه می توانید تا حدودی دوز سلامتی ته دیگ را بالا ببرید. ضمن آنکه زعفران عطر و بوی خوشایندی هم به غذای شما می دهد و نشاط آور است. زردچوبه هم معده تان را تقویت می کند و خواص ضدسرطانی دارد. علاوه بر این بعضی از انواع ته دیگ، مثل ته دیگ کدو حلوایی یا لبوی ورقه شده، به طور طبیعی رنگ زیبایی به ته دیگ شما می بخشد و دیگر نیاز نیست به مدت طولانی آن را روی شعله نگه دارید.

 

 

ارزش غذایی یک سهم از ته چین

بدیهی است که ارزش غذایی در دستور پخت های مختلف، متفاوت خواهد بود اما این میزان برای یک سهم ته چین (حدود یک برش ۱۰ در ۱۰، با ارتفاع ۶ تا ۷ سانتی متر) است و با کم و زیاد شدن هر یک از مواد متشکله میزان ارزش غذایی متغیر خواهد بود.

 

 

ته چین را جایگزین کنید

باید به جرات گفت که ته چین نسخه اصلاح شده ته دیگ است. میزان خطر و عیب و ایراد در ته چین به مراتب کمتر از ته دیگ است. پایه اصلی همه ته چین ها ماست و تخم مرغ است و مثل همیشه زعفران هم چاشنی کار می شود. شاید ته چین به قدر ته دیگ ترد و پر سرصدا نباشد اما به توصیه متخصصان بهتر است این خوراک جایگزین ته دیگ شود. ارزش غذایی و میزان انرژی در یک قطعه ته چین یا ته دیگ کاملا بستگی به میزان استفاده از مواد دارد اما به طور میانگین و معمول می توان گفت که یک عدد ته دیگ نان به اندازه مربع ۱۰ ۱۰، ۷۵کالری دارد در حالی که یک قاشق ته چین دارای ۴۰ کالری است.

ته چین بافت نرم تری دارد؛ ماست و تخم مرغ خواص خود را به آن بخشیده اند و معمولا ارزش های غذایی مواد در آن حفظ می شوند. ته چین انواع مختلف و متنوعی دارد و بسیاری از شهرهای کشورمان نوع متفاوتی از آن را درست می کنند. کافی است یک بار دست به کار شوید و ته چین همدانی یا ته چین مرغ و بادمجان شیرازی را امتحان کنید. ضمن آنکه شما با روش پخت ته چین می توانید دیگچه مشهدی را درست کنید که یک دسر سنتی و محلی مشهد به حساب می آید.

 

 

ته دیگ با طعم سبزیجات

استفاده از برگ گیاهان برای ته دیگ دیگر در حد یک ترفند نیست و بسیاری این روش را به کار می گیرند اما شاید برای تان جالب باشد که می توانید از رنده شده پیاز، سیب زمینی، کدو و بادمجان برای درست کردن ته دیگ استفاده کنید. ضمن آنکه تره فرنگی، باقالی و حتی زیتون سبز و سیاه هم ته دیگ های خوش آب و رنگی به شما تحویل می دهند.

 

 

 

 

 

 

منبع: آفتاب

 

ارسال نظر

وبسايت روستا مجاز به ویرایش ادبی نظرات مخاطبان است و از انتشار نظراتی که حاوی توهین یا بی‌احترامی به اشخاص حقيقي يا حقوقي و موارد مغایر با قوانین كشور باشد معذور است.

کد امنیتی
بارگزاری مجدد

نظرات  

 
+1 # ناشناس در تاریخ: پنج شنبه 18 شهریور 1395 ، ساعت 11:06 ق ظ
باسلام به آقای امینی
بور قلط به خاطر ته دیگ خوردن نیست بله به خاطر داخل ظرف خورشت غذا ریختن است.
قدیمی ها می گویند داخل ظرف خورشت غذا نخورید زیرا که عروسی تان باران یا برف می بارد.
نقل قول
 
درباره روستا
شهدا
حماسه سازان
مردم شناسی
کشاورزی
مشاغل و صنایع
آموزش
ورزش
زنان
خیرین
روستائيان نمونه
بنياد علمي فريد
آئينهاي مذهبي
نهادهای اجرایی
بهداشت
مقالات و مطالب مختلف
دیگر موضوعات

 

 

روستــا20