بازی‌های بومی و محلی احیا می‌شود
بازی کردن یکی از شیرین‌ترین فعالیت‌های سنین کودکی است که به گفته صاحبنظران و تجربه‌ای که در عین حال همه ما (نسل گذشته) از آن به‌دست آورده‌ایم، باعث بروز نوآوری، ایجاد نشاط و سلامت جسم و جان و اعتماد به نفس می‌شود. نکته مهم اینجاست که هرچه این بازی‌ها به صورت گروهی انجام شود، تاثیر مثبت و لذت آن برای کودکان و نوجوان نیز بیشتر خواهد بود.
اگر به پیشینه بازی‌های گذشته، به‌ویژه بازی‌های بومی محلی، توجه و تعمق داشته باشیم، در می‌یابیم چه فرصت‌هایی امروزه کودکان ما با دوری از این بازی‌ها، از دست می‌دهند. دنیای مجازی و فناوری‌های نوین ارمغانی به نسل امروز ارزانی داشته که حتی بخش کوچکی از آنچه که کودک و نوجوان به آن نیازمند است، از آن طریق به‌دست نمی‌آورد.
با این مقدمه باید گفت بازی در واژه به سرگرمی با چیزی، تفریح، ورزش و هر کاری که مایه سرگرمی باشد معنا شده و بازی‌های هر منطقه و استانی نیز بر اساس فرهنگ و نوع آداب و رسوم آن منطقه صورت می‌پذیرد. برخی بر این باورند بازی خود هنری است که ناشی از فرهنگ و آداب و سنن هر جامعه است.
در ایران که از تنوع اقلیمی و قوم و قبیله‌ای خاصی برخوردار است، انواع بازی و سرگرمی رواج داشته و دارد. این بازی‌ها در مراسم عروسی، پیش و پس از کاشت و برداشت محصولات کشاورزی، شب‌نشینی‌ها و محافل مختلف اجرا می‌شد.
به گفته صاحبنظران، در استان مازندران، تاکنون 147 بازی بومی شناسایی شده است. برخی از این بازی‌ها از نظر مکان اجرا در فضای باز مانند میادین روستا، زمین‌های کشاورزی و دامنه کوه و جنگل قابل اجرا هستند. 32 بازی هم در فضای بسته مانند اتاق انجام می‌شود. همچنین 113 بازی صرفا" حالت بازی –سرگرمی، نمایشی و ورزشی دارند.
بازی‌های بومی مازندران آنقدر اهمیت دارد كه برای همه سنین ساخته شده‌اند. در این بازی‌ها اعضا یاد می‌گیرند به آنچه که شخصاً دوست دارند بپردازند، مقررات لازم را شخصاً وضع کنند، احساس هویت و استقلال کنند، آنچه را که می‌خواهند تجربه کنند، کشف کنند و بیاموزند، نوآوری‌‌شان بر‌انگیخته شود و همچنین با انضباط لازم زندگی جمعی آشنا شوند.
نکته قابل تامل این است که در همه بازی‌های محلی که به شکل گروهی انجام می‌شود، نوعی قانون و مقررات نانوشته حاکم است. تنها در صورتی آغاز و ادامه بازی میسر است که مقررات اجرا شود. در یاد‌گیری و هنگام انجام بازی نیز انواع و اقسام شیوه‌های جمع‌پسند وجود دارد تا بازی با احترام به همدیگر و مقررات آغاز شود و ادامه پیدا کند.
سی‌کل، تب، آغوزکا، چشت ترک‌کا(قایم باشک)، سلام سالار، هفت‌سنگ، قیش‌کا(کمربند بازی)، مرغنه‌کا، چمیلیک، آیترک، گونترک(ماه میخوام - آفتاب میخوام)، اته بزهکا، ادنگ قلوک، ارکون ورکون، ارنگ و مرنگ، استا میخوام بیایم از باغت گل بچینم، اغوزچالی، السلام‌علیک خال خالکه، اودنگه‌تیر، بلنیکا، بورد- بورد (رفت، رفت)، پاچوبازی، پکپکی، پلنگ پرشی، پنجه، پیشه‌کا، تب وچه له، تبکا (توپبازی)، ترنابازی، توپا قاچ، تلاجنگی، جوزکا، جهنم‌کا، چرخک‌کا، چش بهچش، چک بهچک، چلیک‌کا، چلى مالکا، چوخر سواری، چهارراه، خرجین هاله، خرسواری، دچرخه‌کا، دسه بزهکا، دغلبازی، دنقول‌کا، دیواری، ذکر خنجر، رسنکا، رسنکیوک، زوزو، سر بپری‌کا، سرسنگ بن‌سنگ، سنگچران، سنگ کشتی، سیتکا، شاه وزیر کا، شیر و پلنگ، شیطان‌بازی، علیخان جرجور، قابکا، کشتى باشال، کشتى کمری، کلاحسابه، کلک‌تراش، کمربندبازی، کیوبه، گیروش (ترکمنی)، گزکا، گودله‌زنی، لاپهکا، لیسبرلیس، مردخدا، مرغنه جنگی، نعش، وجهکا، هفت‌سنگ، یک چک دو چک و یک دبه دو دبه از جمله بازی‌های محلی مازنی است که امروز بیشتر آنان منسوخ شده است.
با این پیشینه و توجه به این‌که یکی از عمده اهداف کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان مازندران آشنایی کودک و نوجوان عضو با هویت بومی و محلی است، در بسیاری از مراكز فرهنگی و هنری كانون پرورش فكری مازندران به‌ویژه در کتابخانه‌های سیار روستایی، برنامه‌هایی صورت گرفته و تلاش می‌شود تا اعضا ضمن آشنایی با انواع بازی‌های بومی و محلی با فرهنگ غنی مازندران نیز آشنا شوند.
منبع: همشهري
درباره روستا
