*اطلاعات موجود در سایت بیشتر بصورت میدانی جمع آوری شده است و احتمال اشتباه وجود دارد . ما را در رفع اشتباهات و تکمیل اطلاعات، یاری نمایید . منتظر ارسال مقالات، مطالب و دست نوشته های شما اهالی روستا، درباره موضوعات مختلف هستیم*

شلتوک برنج(اوج) در روستا و خواص آن

 

  دانه برنج در ابتدای امر در پوسته ‌ طلایی رنگی قرار دارد که به این دانه ها، چلتوک یا شلتوک و یا شالی می گویند که پس از درو، توسط کمباین های دستی و اخیرا" کمباین های مکانیزه که همزمان با درو، عملیات جدا نمودن شلتوک از ساقه برنج را انجام می دهند، از ساقه  جدا شده و دانه های شالی پس از کیسه گیری به کارخانه های شالیکوبی، جهت خشک شدن و سپس عملیات جدا سازی پوسته برنج( سبوس) از دانه های سفید برنج، ارسال می گردد.

محصول حاصله در کارخانه های شالیکوبی برنج سفید و سبوس برنج است، که منبع ویتامین ها و مواد معدنی است اما از برنج جدا می‌شود.

 

 

اهالی روستای ایمن آباد و کروکلا این پوسته ی جدا شده از برنج یعنی سبوس برنج را به زبان محلی، اوج می گویند. البته سبوس برنج نیز چند نوع است، عملیات سفید شدن دانه برنج در کارخانه شالیکوبی مراحلی دارد که به اختصار بیان می کنیم.

 

در سال های گذشته و بطور دقیق تا پایان سال 1372 ابتدا شلتوک خشک شده، وارد دستگاهی به نام پوستکن می شد که کارش جدا نمودن بخش ضخیم پوسته برنج بنام اوج یا خاص اوج بود. پس از پوستگیری اولیه ی سبوس ضخیم توسط یک دمنده قوی، به حیاط پشتی کارخانه هدایت می شد. این محصول در گذشته کاربردهای خاصی داشت که به اختصار بیان خواهیم کرد، ولی قسمت اعظم همین سبوس ضخیم (خاص اوج) بصورت معضل بزرگی گریبانگیر صاحبان کارخانه ها می بود، بطوریکه برای از بین بردن آن هر ساله مخارج سنگینی را متحمل می شدند. از جمله اجاره زمین و استفاده از لودر و کمپرسی جهت خارج نمودن آن از محوطه شالیکوبی، و یا آتش زدن سبوس های دپو شده، که این امر موجب آلودگی شدید زیست محیطی نیز می شد.

لازم به ذکر است که استفاده از سبوس ضخیم برای همه اهالی رایگان بود و هرکس به هر میزانی که احتیاج داشت، می توانست استفاده کند و حتی صاحبان شالیکوبی اهالی را ترغیب می کردند که از سبوس کارخانه آنها برداشت کنند.

 

اما دانه های پوستگیری شده جهت سفید شدن نهایی وارد دستگاه دیگری بنام (امیرکانگا) می شدند.

خروجی این دستگاه دو محصول بود، 1- برنج سفید  2- سبوس نرم، که سبوس نرم یا نرم اوج به دلیل داشتن چربی فراوان و مواد مغذی، خوراک خوبی برای حیوانات اهلی خانگی از جمله مرغ و خروس و اردک و همچنین گاو و گوسفند بود. اهالی روستا با خمیر کردن آن توسط مقداری آب، غذای دام و طیورشان را تامین می کردند.

 

 

در اینجا چند نمونه از موارد استفاده سبوس ضخیم( خاص اوج) را بیان می کنیم:

 

 

 

1_ مخلوط مقداری از سبوس با گِل برای گِلمالی کردن لایه ی بیرونی خانه.

 

 

2_ هنگام درست کردن زغال از چوب برای مصارف کرسی ها در نیمسال دوم در نرسیدن اگسیژن به چرخه ی تولید زغال.

 

 

3_ ریختن آن در کف مرغداری های خانگی کوچک (کرک کلی) که اردک، غاز و بوقلمون نیز در آن نگهداری می شد.

 

 

4_ در سال های آخر از سبوس برنج برای تهیه چوب فشرده (نئوپان) هم استفاده می شد.

 

 

و...

 

در فصل پاییز پشت کارخا نه های شالیکوبی روستا فراوان از این شلتوک یافت می شد و هر کسی می توانست هر چقدر دلش می خواهد برای خودش بردارد. اهالی شلتوک ها را در کیسه های صدکیلویی و یا شصت کیلویی می ریختند، سرش را می بستند و یکی بار اسب می کرد، یکی با فرغون(دست چرخ) به حمل آن اقدام می نمود و دیگری با تیلر کشاورزی اقدام به جمع آوری و حمل آن می نمود و چه بسا بخاطر سبک وزن بودن، زنان روستا آنرا بر روی سر حمل می کردند.

 

اما در سال های بعد از 1372 و با تغییر کاربری این سبوس ها، از جمله نرم کردن آن با دستگاه خاصی و مخلوط کردن آن با سبوس گندم جهت مصرف گاومیش ها در جنوب کشور، و یا تهیه چوب فشرده( نئوپان)، به ناگهان محصولی که بنام معضل بزرگ شالیکوبی داران شناخته می شد، با ارزش گردید و مشتریان فراوانی پیدا نمود.

شالیکوبی داران روستا نیز با ایجاد حصار و نصب دروازه ها، برداشت از آن را منوط به اجازه از آنها نمودند و البته به مقدار نیاز، سبوس را در اختیار کشاورزان می گذاشتند.

پس از چند سال یعنی در دهه 80 سیستم کارخانجات شالیکوبی تغییر اساسی نمود و تمامی سبوس های ضخیم(خاص اوج)  به صورت نرم  شده توسط شالیکوبی داران به فروش می رسد.

ناگفته نماند که در صورت نیاز این نوع سبوس توسط کشاورزان، صاحبان کارخانه شالیکوبی به آنها تحویل می دهند. اما این سبوس نرم برای مصارف دامی به هیچ عنوان کیفیت سبوس نرم مرحله سفید کاری برنج را ندارد و اگر آنرا جلوی حیوانات خانگی هم بگذارید، از آن استفاده نمی کنند.

 

بهرحال به نظر می رسد از دوران قدیم تا به حال استفاده از سبوس برنج نه تنها نزد اهالی روستای ایمن آباد و کروکلا، حتی نزد مردم مازندران نیز جایگاهی نداشته است. امروزه در بسیاری از فروشگاه های مواد غذایی و بویژه برنج فروشی های شهرهای بزگ و کوچک سبوس برنج نیز در بسته بندی های مناسب عرضه می شود.

 

 

 

با این توضیح در این گفتار می خواهیم مروری داشته باشیم بر خواص این ماده ی غذایی که به عنوان پوسته ی بیرونی برنج از اهمیت ویژه ای برخوردار است اما هیچگاه اهالی روستا از آن استفاده نکرده اند.. ماده ی غذایی برنج به عنوان مهمترین و پرمصرف ترین ماده ی غذایی اهالی روستای ایمن آباد و کروکلا به شمار می رود.

 

مقدار ویتامینB1 در برنج سفید شده یک ششم، ویتامین B2  نصف، ویتامین B3 به مقدار یک سوم برنج قهوه ‌ای (برنج سبوس دار ) می‌باشد و مواد معدنی آن به مقدار بسیار زیادی کاهش می‌یابد.

شلتوک برنج، سرشار از پروتئین ها و مواد معدنی نظیر فسفر، پتاسیم، منیزیم، سیلیس و ویتامین‌های گروه B و E می‌باشد.

برنج یکی از غذاهای اصلی مردم آسیاست و به مقادیر زیاد در چین، هندوستان، ژاپن، تایلند، فیلیپین و ایران کشت می‌گردد.

در‌ ژاپن مدت‌ها از سبوس برنج برای مصارف آرایشی و بهداشتی استفاده می‌شد؛ زیرا سبوس برنج رطوبت را در خود حفظ می‌کند و پوست را روشن می‌‌نماید و دارای اثر صاف کنندگی پوست است.

 

 

برنج با پوست خواص زیر را دارد نه بدون پوست:

 

1_ سرشار از ویتامین های گروه B می باشد. درمان ریزش موی سر و سفید شدن آن.

 

 

2_ ضد التهاب و مداوای جوش صورت است. آنرا دم کرده و بصورت بمالید، هرشب قبل از خواب. پوست را لطیف می کند.

 

3_ شلتوک یا پوست برنج دارای مواد معدنی و همه و یتامین هاست(فسفر، کلسیم، آهن و….

 

4_ شلتوک برای تقویت معده های ضعیف مفید است.

 

5_ شلتوک ادرار آوراست یعنی کلیه ها و مثانه و پیشابراه را شستشو  می دهد.

 

6_ شلتوک درمان موثر بیخوابی است.

 

7_ شلتوک تولید اسپرم می کند. نیروی جنسی را تقویت می کند. دمکرده ی آنرا باعسل بخورید.

 

8_ شلتوک را مانند چای دم کرده درمان قاعدگی طولانی است.

 

9_ آب شلتوک طلا  و جواهرات را جلا می دهد.

 

10_ شلتوک برای دیابت و فشارخون مفیداست.

 

11_ شلتوک دمکرده هر روز خورده شود برای ناراحتی پوستی.

 

12_ دم کرده شلتوک برای اختلالات کلیه ها مفید است.

 

13_ برای درمان تب پاها و سر را با آب دمکرده شلتوک کمپرس کنید.

 

14_ برای شستن زخم ها از آب دمکرده شلتوک استفاده کنید. زخم را زود التیام می بخشد.

 

15_ شلتوک فسفر دارد و خوردن آن برای سلول های مغز مفید است و حافظه را تقویت می کند.

 

16_ کلسیم شلتوک بآسانی جذب بدن می شود و از پوکی استخوان پیشگیری می کند.

 

17_ شلتوک طبع معتدل دارد و برای هر گونه مزاجی سازگار است.

 

18_ شلتوک آرام بخش است و برای بیماران عصبی مفید است.

 

19_ آب دمکرده شلتوک را می توان به کودکان خورانید کم شیری را تا اندازه ای جبران می کند.

 

20_ کسانی که علاقه به خوردن برنج دارند حتما چند قاشق از شلتوک آسیاب شده را به آن اضافه کنند.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

تهیه و تنظیم: مهدی قاسمی ایمنی

           منابع: خام گیاهخواری

 

ارسال نظر

وبسايت روستا مجاز به ویرایش ادبی نظرات مخاطبان است و از انتشار نظراتی که حاوی توهین یا بی‌احترامی به اشخاص حقيقي يا حقوقي و موارد مغایر با قوانین كشور باشد معذور است.

کد امنیتی
بارگزاری مجدد

نظرات  

 
+3 # کرو در تاریخ: شنبه 18 مهر 1394 ، ساعت 04:07 ب ظ
ضمن تشکر از آقای قاسمی.
مقاله سرجای خود، عکس رو ..... یادش بخیر اون قدیما :P
نقل قول
 
 
+4 # حسینی در تاریخ: شنبه 18 مهر 1394 ، ساعت 07:07 ب ظ
تشکر می کنم از قاسمی بزرگوار.
مطالب خوبی را عنوان کردید.
واقعا" یادش بخیر.

اینکه با دقت سعی می کنید مطالب روستا را با پشتوانه علمی و تحقیقی بیان کنید ممنون شماها هستیم.
وبسایت روستا پویاست و ما خوشحالیم.
نقل قول
 
درباره روستا
شهدا
حماسه سازان
مردم شناسی
کشاورزی
مشاغل و صنایع
آموزش
ورزش
زنان
خیرین
روستائيان نمونه
بنياد علمي فريد
آئينهاي مذهبي
نهادهای اجرایی
بهداشت
مقالات و مطالب مختلف
دیگر موضوعات

 

 

روستــا20