روپاپلي در فرهنگ مردم مازندران و اهالي روستا

روپاپلی یا روح پاپلی، یک گونه از پروانه های بزرگ جثه است. پاپلی یک پرنده نیست. یعنی در گروه پرندگان مهره دار و تخم گذار قرار ندارد بلکه در گروه پروانه هاست و پروانه ها هم در طبقه ی حشرات هستند.

روپاپلی برای مازندرانی ها، حامل پیام از جهان مردگان به دنیای زندگان است  و باوری شگفت انگیز و شنیدنی درباره ی او میان مردم مازندران رایج است.

 از آن جایی که پاپلی حامل پیغام مردگان است و واسطه ی ارواح مرده با زنده هاست یا همان روح مرده است که به شکل پروانه ای در آمده، درمازندران به آن "روح پاپلی " و در تلفظ و بیان محاوره شان که اغلب به خاطر همراهی و هماهنگی موسیقیایی ، واژه ها را کوتاه ادا می کنند ، " روپاپلی " می گویند.

روح پاپلي هنگام گرگ و ميش هوا  يعني تاريك و روشن غروب كه بيشتر تاريكي غالب مي گردد و به تعبير مازندراني ها در بي وقتي يا در پاره اي از اوقات شب، اغلب رير سقف ايوان خانه ها ديده مي شود.

اصولا" روپاپلي  گرداگرد نور فانوس يا دور روشنايي لامپ ها پر پر مي زند و يا در گوشه ي كف سكو  و يا ايوان افتاده است.

هرگاه روپاپلي را هنگام بي وقتي يا پاره اي از اوقات شب، در كنار سقف ايوان يا اتاق در حال نشستن و برخاستن، پرواز كردن و يا افتاده در گوشه اي از ايوان ببينند، باور دارند كه او از طرف يكي از مردگان اهل خانه آمده يا روح فرد فوت شده است كه در هيبت روح پاپلي درآمده و خود را به اهل خاانه رسانده است و  چون در آن دنيا تشنه بوده طلب آب دارد.

از اين رو، پارچي را پر از آب مي كنند و با سرپنجه هاشان به شكل گلاب مي پاشند به چهارگوشه ايوان  و اطراف روح پاپلي پخش مي كنند.

در حالي كه همزمان براي شادي روح مرده ي مورد نظر و ديگر مردگان وابسته، ذكر صلوات و فاتحه دارند و يا نام افراد فوت شده ي خانواده، فاميل و بستگان را مي برند، به اين طريق پاسخ پيك و پيغام مرده و يا روح او را مي دهند و او را با قطرات آبي كه با گلاب پاش كردن، سوار بال هايش مي كنند و يا به نيت خير در اطرافش مي پاشند كه ممكن است به مصرف مورچه ها، موريانه ها وحشرات ديگري هم برسد، با كوله باري از ذكر صلوات و ثواب آن، كه نثار روح مرده شان كردند، به تعبير خودشان دست پُر، روپاپلي را روانه ديار مردگان مي كنند.

اغلب اين اتفاق هم سر شب و شب هاي  پنجشنبه و جمعه روي مي دهد كه در باور مازندراني ها، از سر شب پنجشنبه تا پايان جمعه امواتشان از بند عذاب و شرايط سخت دوزخ آزاد مي شوند  و مي تواند سري به وابستگان و اهل حانه ي خود بزنند و اعمال ماتاخر طلب كنند.

“Roh Papeli” or “Ro Papeli” is a giant butterfly. Roh Papeli is assumed to the messenger of the world of the dead for this living world in the beliefs of people of Mazandaran. There is a fiction in Mazandaran Province that Roh Papeli is the messenger of the world of the dead and that it is the medium between a dead person and a living one. According to the fiction, when a person dies, his soul turns into a butterfly. That is why they call this kind of butterfly “Roh Papeli which means “the butterfly of soul”. Roh stands for soul, and papeli for butterfly in the local dialect of the people of Mazandaran Province.

تهيه و ارسال: ليلا علي جان زاده ايمني

            منبع: وبسايت صدا و سيماي مركز مازندران