واژه هاي شيرين مازندراني(ابزار كار خانه)
امروزه به نظر مي رسد نه تنها در شهرها بلكه در روستاها نيز از جمله ايمن آباد و كروكلا، والدين با فرزندانشان به زبان فارسي سخن مي گويند و چندان تمايلي به زبان بومي خود ندارند. در مراسم آئيني و سنتي روستاها، مثل مراسم ختم، جشن نيمه شعبان و حتي جلساتي كه به نوعي جمعيت زيادي را در خود داشته باشد به فارسي مجلس اداره مي شود.
به نظر مي رسد بزرگان و پا به سن گذاشته ها نيز آنگونه كه بايسته نه تنها از واژه هاي مازندراني در سخنان خود بهره اي نمي برند بلكه معني بعضي واژه ها را نيز فراموش كرده و يا نمي دانند.
در سلسله بخش هاي معرفي واژه هاي مازندراني بر آن شديم تا اصطلاحات، گویش و کلمات مختلف در زبان شیرین مازندرانی را به همراه تلفظ انگلیسی و برگردان فارسی، به صورت دسته بندي شده و تصويري، تقديم اهالي روستاي ايمن آباد و كروكلا و علاقه مندان نمائيم.
از جمله:
حيوانات، پرندگان، حشرات، ابزار كار، وسايل آشپزخانه، لباس و پوشاك، سبزيجات، گل ها، حالات انسان، اعضاي بدن انسان، زمان، مكان و ...
در هفته هاي پيشين موارد زير تهيه و تقديم اهالي شد:
ابزار كار خانـه
درزن : darzen : سوزن
تـا : Ta : نـخ
تا گنه: Tagenneh : كلاف كاموا
نوتكّه : Notekkeh : قرقره
ميركا : Mireka : دانه تسبيح
قزن قفلي يا سينجاق : Ghazen Ghefli , Sinjagh : سنجاق
سنخ: Sennekh : صندوق
مقراض یا ناخچین : meghraz, nakhchin : قیچی
میرکا : mirka : دانه تسبیح
كاتي : Kati : نردبان چوبي
افتو : Afto : آفتابه مسي
جري : Jeri : آفتابه پلاستيكي
خرسك : Khersak : گليم
كوب : Kob : فرش حصيري
گهره : Gahreh : گهواره
سازه : sazeh : جارو
گلیما سازه : galima sazeh : نوعی جارو ساخته شده با گیاه محلی
قلف و كلي : Ghelf o keli : قفل و كليد
تش قتي : Tash Gheti : كبريت
تش : Tash : آتش
هيمه : Himeh : هيزم
دزنون : Deznoon : سه پايه
كله : Kaleh : اجاق
ماشه : Masheh : انبر
چراغ سوتکه: cheragh sotkeh: وسیله قدیمی برای روشنایی منزل
فنر : fener : فانوس
لمپا : lampa : چراغ گرد سو
قلیون : ghalyon : قلیان
پشتم : Pashtom : پشه بند
در تكميل ساير واژه ها، ياري مان نماييد.
ساير اصطلاحات، هفته هاي آينده درج مي شود.
تهيه و تنظيم: عسكري اميني ايمن آبادي
منبع: تابناك و طبرستان آنلاين