*اطلاعات موجود در سایت بیشتر بصورت میدانی جمع آوری شده است و احتمال اشتباه وجود دارد . ما را در رفع اشتباهات و تکمیل اطلاعات، یاری نمایید . منتظر ارسال مقالات، مطالب و دست نوشته های شما اهالی روستا، درباره موضوعات مختلف هستیم*

درس هايي از نهج البلاغه

 

كتاب ارزشمند نهج البلاغه به جهت اینکه سخنان امام اول شیعیان را داراست (خطبه ها، نامه ها و حكمتها)، در بین امت شیعه، اهمیت و رواج فوق العاده ای دارد.

 

 در جای جای نهج البلاغه، توجه حضرت علي(ع) به اصول انسانی و رموز زندگی موج می زند. امام معتقد بود که مسلمان کسی است که قبل از مسلمانی انسان باشد و انسان کسی است که حدود وظایف و حقوق خود را چه فردی و چه اجتماعی خوب بشناسد و همان گونه که وظایف خود را به درستی و صمیمیت انجام می دهد حقوق انسانی خود را حفظ و مطالبه کند و همانطور که به حقوق دیگران تجاوز نمی کند در برابر هر متجاوزی بایستد.

 

 هنگامی که نهج البلاغه را از لحاظ کمال روحی، روانی، اجتماعی و فردی ملاحظه می کنیم راه ها و جایگاه های سعادت افراد جامعه در آن آشکار است و به قول شهید مطهری(ره) در کتاب "سیری در نهج البلاغه"، علي (ع ) کتابی شگفت را به یادگار گذاشته است.

 

 اهمیت نهج البلاغه به عنوان یکی از متون اساسی دینی حکومتی و زمامداری در عصری که پیشرفت، تحقیق و بررسی در اصول و مبانی نظری و عملی سیاست و حکومت مشهود است، بر کسی پوشیده نیست. مبانی و خط مشی های حکومتی آن امام در محورهای چون فرهنگ سازی، مشروعیت سازی، توزیع قدرت، نظم و امنیت، توزیع کالا و خدمات (تامین رفاه و آسایش ) است.

 

با توجه به اهميت والاي كلام حضرت علي (ع)، وبسايت روستا در نظر دارد هر هفته پنجشنبه ها بخش كوتاهي از نهج البلاغه را به همت يكي از اهالي روستا پيشكش شما نمايد. اميدواريم  با توجه به دغدغه هاي دنياي امروز  يادآوري پيام مولاي متقيان  اثر گذار باشد در رشد كمال انساني و نزديكتر شدن به خداوند متعال. اين بخش به همت منوچهر علي طالب بابلي تهيه، تنظيم و تقديم شما عزيزان مي شود.

  
   

 هشدار از خودپسندي :

  مبادا هرگز! دچار خودپسندي گردي! و به خوبيهاي خود اطمينان کني، و ستايش را دوست داشته باشي، که اينها همه از بهترين فرصتهاي شيطان براي هجوم آوردن به توست و کردار نيک نيکوکاران را  نابود سازد.

 

 

هشدار از منت گذاري :

  مبادا هرگز! با خدمت هايي که انجام دادي بر مردم منت گذاري، يا آنچه را انجام داده‏اي بزرگ بشماري، يا مردم را وعده ‏اي داده، سپس خلف وعده نمايي. منت نهادن، پاداش نيکوکاري را از بين مي‏ برد، و کاري را بزرگ شمردن، نور حق را خاموش گرداند، و خلاف وعده عمل کردن، خشم خدا و مردم را بر مي ‏انگيزاند که خداي بزرگ فرمود: (دشمني بزرگ نزد خدا،  آنکه بگوييد و عمل نکنيد.)

 

   

هشدار از شتابزدگي :

 مبادا هرگز! در کاري که وقت آن فرا نرسيده شتاب کني، يا کاري که وقت آن رسيده، سستي ورزي  و يا در چيزي که روشن نيست ستيزه ‏جويي نمايي و يا در کارهاي روشن کوتاهي کني، تلاش کن تا هر کاري را در جاي خود، و در زمان مخصوص به خود، انجام دهي.

 

ضرورت واقع‏ بيني :

 همانا انسان از به دست آوردن چيزي خشنود مي‏ شود که هرگز آن را  از دست نخواهد داد، و براي چيزي اندوهناک است که هرگز به دست نخواهد آورد، پس بهترين چيز در نزد تو در دنيا، رسيدن به لذتها، يا انتقام گرفتن نباشد، بلکه بايد خاموش کردن باطل، يا زنده کردن حق باشد.  تنها به توشه‏ اي که از پيش فرستادي خشنود باش، و بر آنچه بيهوده مي‏گذاري حسرت خور، و همت و تلاش خود را براي پس از مرگ قرار ده .

 

 

رسيدگي به امور حاجيان در مراسم حج

براي مردم حج را به پاي دار، و روزهاي خدا را به يادشان آور، در بامداد و شامگاه در يک مجلس عمومي با مردم بنشين، آنان که پرسشهاي ديني دارند با فتواها آشنايشان بگردان، و ناآگاه را آموزش ده، و با دانشمندان به گفتگو بپرداز، جز زبانت چيز ديگري پيام رسانت با مردم، و جز چهره‏ات درباني وجود نداشته باشد، و هيچ نيازمندي را از ديدار خود محروم مگردان، زيرا اگر در آغاز از درگاه تو رانده شود، ديگر تو را نستايد گرچه در پايان حاجت او برآورده شود.

 

 

روش برخورد با دنيا :

  دنياي حرام چونان مار است، که پوستي نرم، و زهري کشنده دارد، پس  از جاذبه‏ هاي فريبنده آن روي گردان، زيرا زمان کوتاهي در آن خواهي ماند، و اندوه آن را  از سر بيرون کن، زيرا که يقين به جدايي آن، و دگرگوني حالات آن داري، و آنگاه که به دنيا خو گرفته‏اي بيشتر بترس، زيرا که دنياپرست تا به خوشگذراني در دنيا اطمينان کرد او را به تلخ‏کامي کشاند، و هرگاه که به دنيا انس گرفت و آسوده شد، ناگاه به وحشت دچار مي‏گردد.

 

 

اخلاق کارگزاران حکومتي:

به ريسمان قرآن چنگ زن، و از آن نصيحت پذير، حلالش را حلال، و حرامش را حرام بشمار، و حقي را که در زندگي گذشتگان بود تصديق کن، و از حوادث گذشته تاريخ براي آينده عبرت گير، که حوادث روزگار با يکديگر همانند بوده، و پايان دنيا به آغازش مي‏پيوندد، و همه آن رفتني است.

نام خدا را بزرگ دار، و جز به حق بر زبان نياور، مرگ و جهان پس از مرگ را فراوان به ياد آور، هرگز آرزوي مرگ مکن جز آنکه بداني از نجات يافتگاني.

 

 

اخلاق کارگزاران حکومتي :

 از کاري که تو را خشنود، و عموم مسلمانان را ناخوشايند است بپرهيز، از هر کار پنهاني که در آشکار شدنش شرم داري پرهيز کن، از هر کاري که از کننده آن پرسش کنند، نپذيرد يا عذرخواهي کند، دوري کن، آبروي خود را آماج تير گفتار ديگران قرار نده، و هر چه شنيدي بازگو مکن، که نشانه دروغگويي است و هر خبري را دروغ مپندار، که نشانه ناداني است.

 
 

اخلاق کارگزاران حکومتي

خشم را فرونشان، و به هنگام قدرت ببخش، و به هنگام خشم فروتن باش، و در حکومت مدارا کن تا آينده خوبي داشته باشي، نعمتهايي که خدا به تو بخشيده نيکو دار، و نعمت هايي که در اختيار داري تباه مکن، و چنان باش که خدا آثار نعمت هاي خود را در تو آشکارا بنگرد.

(چند مثال آشکارسازی نشانه های نعمتهای خدا : نعمت دانش ، دریغ نکردن از دیگران. نعمت مال ، انفاق به نیازمندان.  نعمت پست و مقام ، خدمت به رعیت.)

 

 

 اوصاف مومنان

و بدان! بهترين مومنان، آنکه جان و خاندان و مال خود را در راه خدا پيشاپيش تقديم کند، چه آن را که پيش فرستي براي تو اندوخته گردد، و آنچه را که باقي گذاري سودش به ديگران مي‏رسد. از دوستي با بيخردان، و خلافکاران بپرهيز، زيرا هر کس را از آنکه دوست اوست مي‏شناسند. و در شهرهاي بزرگ سکونت کن زيرا مرکز اجتماع مسلمانان است، و از جاهايي که مردم آن از ياد خدا غافلند، و به يکديگر ستم روا مي‏ دارند، و بر اطاعت از خدا به يکديگر کمک نمي‏کنند، بپرهيز. در چيزي انديشه کن که ياريت دهد.

 

 اوصاف مومنان

از نشستن در گذرگاه هاي عمومي، و بازار پرهيز کن که جاي حاضر شدن شيطان، و برانگيخته شدن فتنه‏ هاست، و به افراد پايين‏ تر از خود توجه داشته باش، که راه شکرگزاري تو در برتري است. در روز جمعه پيش از نماز مسافرت مکن، جز براي جهاد در راه خدا، و يا کاري که از انجام آن ناچاري، در همه کارهايت خدا را اطاعت کن، که اطاعت خدا از همه چيز برتر است.

 

روش بکارگيري نفس در خوبيها :

نفس خود را در واداشتن به عبادت فريب ده، و با آن مدارا کن، و به زور و اکراه بر چيزي مجبورش نساز، و در وقت فراغت و نشاط بکارش گير، جز در آنچه که بر تو واجب است، و بايد آن را در وقت خاص خودش بجا آوري، بپرهيز از آنکه مرگ تو فرا رسد در حالي که از پروردگارت گريزان باشي، و در دنياپرستي غرق باشي، از همنشيني با فاسقان بپرهيز که شر به شر مي‏پيوندد، خدا را گرامي دار، و دوستان خدا را دوست شمار، و از خشم بپرهيز که لشکر بزرگ شيطان است.

 

 

انسان و مقدرات الهي :

پس از ياد خدا و درود! تو از اجل خود پيشي نخواهي گرفت، و آنچه که روزي تو نيست به تو نخواهد رسيد، و بدان که روزگار دو روز است، روزي به سود، و روزي به زيان تو مي‏ باشد، و همانا دنيا خانه دگرگوني هاست، و آنچه که به سود تو است هر چند ناتوان باشي خود را به تو خواهد رساند، و آنچه که به زيان تو است هر چند توانا باشي دفع آن نخواهي کرد.

 

 

اخلاق فرماندهي :

 با مردم، به هنگام ديدار، و در مجالس رسمي، و در مقام داوري، گشاده ‏رو باش، و از خشم بپرهيز، که سبک مغزي، به تحريک شيطان است، و بدان! آن چه تو را به خدا نزديک مي‏ سازد، از آتش جهنم دور مي‏ کند، و آنچه تو را از خدا دور مي‏ سازد، به آتش جهنم نزديک مي‏ کند.

 

 

 علل نابودي ملتها :

 پس از ياد خدا و درود! همانا ملتهاي پيش از شما به هلاکت رسيدند، بدان جهت که حق مردم را نپرداختند، پس دنيا را با رشوه دادن به دست آوردند، و به راه باطلشان بردند و آنان اطاعت کردند.

 

 

شناخت ضدّ ارزش‏ها (اخلاقى) :

 آن که جان را با طمع ورزى بپوشاند خود را پست کرده، و آن که راز سختى ‏هاى خود را آشکار سازد خود را خوار کرده، و آن که زبان را بر خود حاکم کند خود را بى ‏ارزش کرده است.

 

 روش زندگى با مردم :

با مردم آنگونه معاشرت کنيد، که اگر مرديد بر شما اشک ريزند، و اگر زنده مانديد، با اشتياق سوى شما آيند.

 

آيين دوست يابى:

ناتوان‏ترين مردم کسى است که در دوست يابى ناتوان است، و از او ناتوان‏تر آن که دوستان خود را از دست بدهد.

 

ارزش‏ها و ضدّ ارزش‏ ها:

ترس با نااميدى، و شرم با محروميّت همراه است، و فرصت‏ها چون ابرها مى ‏گذرند، پس فرصت‏ هاى نيک را غنيمت شماريد.

 

ترس از خدا در فزونى نعمت‏ ها:

اى فرزند آدم ، «چون ببینی پروردگارت- که منزه ازهرعیبی است- پیاپی به تو نعمت می رساند درحالی که تو او را نافرمانی می کنی، از او بترس.»

 

شناخت پايه‏ هاى ايمان:

(از ايمان پرسيدند، جواب داد)

ايمان بر چهار پايه استوار است: صبر، يقين، عدل و جهاد.

صبر نيز بر چهار پايه قرار دارد. شوق، هراس، زهد و انتظار.

آن کس که اشتياق بهشت دارد، شهوت‏هايش کاستى گيرد،

و آن کس که از آتش جهنّم مى‏ترسد، از حرام دورى مى‏گزيند،

و آن کس که در دنيا زهد مى‏ورزد، مصيبت‏ها را ساده پندارد،

و آن کس که مرگ را انتظار مى‏کشد در نيکى‏ها شتاب مى‏کند.

 

  ارزش‏ ها و آداب معاشرت با مردم :

 به فرزندش امام حسن عليه السّلام فرمود:

پسرم چهار چيز از من ياد گير (در خوبى ‏ها)، و چهار چيز به خاطر بسپار (هشدارها)، که تا به آنها عمل مى کنى زيان نبينى.

 

الف- خوبى‏ ها :

1- همانا ارزشمندترين بى ‏نيازى عقل است.

 2- بزرگ‏ترين فقر بى ‏خردى است.

 3- ترسناک‏ترين تنهايى خودپسندى است.

 4- گرامى‏ ترين ارزش خانوادگى، اخلاق نيکوست.

 

ب- هشدارها:

1- پسرم از دوستى با احمق بپرهيز، چرا که مى ‏خواهد به تو نفعى رساند امّا دچار زيانت مى‏ کند.

2- از دوستى با بخيل بپرهيز، زيرا آنچه را که سخت به آن نياز دارى از تو دريغ مى‏ دارد.

3- و از دوستى با بدکار بپرهيز، که با اندک بهايى تو را مى‏ فروشد.

4- و از دوستى با دروغگو بپرهيز، که او به سراب ماند: دور را به تو نزديک، و نزديک را دور مى‏ نماياند.

 

 راه شناخت مؤمن و منافق:

اگر با شمشيرم بر بينى مؤمن بزنم که دشمن من شود، با من دشمنى نخواهد کرد، و اگر تمام دنيا را به منافق ببخشم تا مرا دوست بدارد، دوست من نخواهد شد، و اين بدان جهت است که قضاى الهى جارى شد، و بر زبان پيامبر امّى صلّى اللّه عليه و آله و سلّم گذشت که فرمود: «اى على مؤمن تو را دشمن نگيرد، و منافق تو را دوست نخواهد داشت.»

 

 

 راستي، شجاعت و پاكدامني مرد:

 ارزش مرد به اندازه همّت اوست،

و راستگويى او به ميزان جوانمردى ‏اش،

و شجاعت او به قدر ننگى است که(از انجام کار زشت) احساس مى‏ کند،

و پاکدامنى او به اندازه غيرت اوست.

 

 

رازداري و پيروزي:

پيروزى در دورانديشى، و دور انديشى در به کار گيرى صحيح انديشه، و انديشه صحيح به راز دارى است.

 

 

راه جذب دلها:

 دل‏هاى مردم گريزان است ، به کسى روى آورند که خوشرويى کند.

 

 

 بهترين ثروت و پشتيبان:

هيچ ثروتى چون عقل، و هيچ فقرى چون نادانى نيست.

 هيچ ارثى چون ادب، و هيچ پشتيبانى چون مشورت نيست.

 

 

 غيبت و عيب جويي از مردم:

 

و از گناه كوچكى كه خود گرفتار آن شده اى آسوده مباش، كه ممكن است به آن گناه عذاب شوى. اى بنده خدا، در عيبجويى از كسى به خاطر گناهش شتاب مكن، شايد خداوند، آن گناه او را بخشيده باشد. بنابراين هركدام از شما كه از عيب ديگرى آگاه است، به خاطر عيبى كه از خود خبر دارد، دست از عيبجويى او بردارد و لازم است شُكر پاك بودن از گناهى كه ديگرى به آن دچار است او را از دنبال كردن عيب ديگران باز دارد. 

 

 ياري رساندن به خويشاوندان:

بدانيد كه هيچ يك از شما نبايد از خويشاوندى كه گرفتار فقر و بينوايى است روى يارى برتابد.

بايد كه ياريش دهد، به مالى كه اگر انفاقش نكند، بر  داراييش نيفزايد و اگر انفاقش كند، سبب نقصان در مال او نگردد.

هر كس كه دست يارى از عشيره خود فرو بندد، يك دست از يارى آنان كاسته شده ، ولى او از يارى دست هاى بسيارى خود را محروم داشته. هركس كه با اطرافيان خود به مدارا رفتار كند همواره دوستى و مودت آنان را، نصيب خود ساخته است .

 

كليد رنج و بلا:

هر كسى كه به اندزاه معاش اكتفا كند، به آسايش و راحتى دست يافته و وسعت و آرامش را به دست اورده است ، دنياپرستى كليد رنج و بلا و مركب سختى است.

  

دنيا اينگونه نيكوست:

دنيا چه سراى نيكويى است براى كسى كه ان را خانه (هميشگى )خويش نداند و چه جايگاه خوبى است براى كسى كه آن را وطن خود قرار ندهد.

 

روش پاسخ دادن به ستايش‏ ها و نيکى ‏ها

هرگاه کسی بر تو سلام نمود با سلامی نیکوتر پاسخش ده، و هر گاه کسی به تو احسان نمود بیش از آن را به او ببخش، هرچند در هر حال برتری از آن آغازکننده است.

 

به خويشاوندان و نيازمندان ياري رسانيم

بدانيد كه هيچ يك از شما نبايد از خويشاوندى كه گرفتار فقر و بينوايى است روى يارى برتابد. بايد كه ياريش دهد، به مالى كه اگر انفاقش نكند، بر دارايي اش نيفزايد و اگر انفاقش كند، سبب نقصان در مال او نگردد. هر كس كه دست يارى از خويشاوندان خود فرو بندد، يك دست از يارى آنان كاسته شده ، ولى او از يارى دست هاى بسيارى، خود را محروم داشته. هركس كه با اطرافيان خود به مدارا رفتار كند همواره دوستى و مودت آنان را، نصيب خود ساخته است.

 

كليد رنج و بلا

هر كسى كه به اندزاه معاش اكتفا كند، به آسايش و راحتى دست يافته و وسعت و آرامش را به دست اورده است، دنياپرستى كليد رنج و بلا و مركب سختى است.

 

دنيا اينگونه نيكوست

دنيا چه سراى نيكويى است براى كسى كه آن را خانه ي(هميشگى) خويش ‍ نداند و چه جايگاه خوبى است براى كسى كه آن را  وطن خود قرار ندهد.

 

برترين دست آورد و شادي

پس چنین مباد در نگاه تو، دست یافتن به لذتی، یا فرو نشانیدن آتش خشمی،‌ برترین دست آورد باشد. در نگاه چون تویی برترین ارزش‌ها می‌باید میراندن باطلی یا زنده كردن حقی باشد و نیز بایسته است كه برای آن چه پیش می‌فرستی،‌ شادمان شوی و بر آن چه بر جای می‌نهی افسوس بخوری و فراسوی زندگی این جهان را همت گماری.

 

انسان هاى خردمند و عارف

دنيا جايگاه نزول وحى خداوند و تجارتگاه اولياء الله است. انسان هاى خردمند و عارف، رحمت خداوندى را در اين دنيا اندوختند و بهشت را از آنان سود بردند.

 

تلاش دنيا براي آخرت

بر شما باد به تلاش و سخت كوشى و مهيا شدن و آماده گشتن و توشه برداشتن از سراى توشه (دنيا ) مبادا زندگى دنيا شما را بفريبد، چنان كه ملت هاى گذشته و اقوام پيشين را فريفت.

 


فريبكاري دنيا

 دنيا مى فريبد و زيان مى رساند و مى گذرد. خداى تعالى راضى نشده است كه دنيا را پاداش دوستان خود و كيفر دشمنانش قرار دهد.

 

 دنيا مزرعه آخرت

بدانيد كه دنيا سرايى است كه هيچ كس از آن و هيچ كس به واسطه كارى كه براى دنيا كند نجات نمى يابد. مردم براى آزمايش گرفتار دنيا شده اند. آن چه را از دنيا به خاطر دنيا برگرفتند، از كفشان برود و بايد حساب پس دهند و آن چه را از دنيا براى غير آن ( آخرت ) به دست آوردند به آن برسند و هميشه با آنهاست.

 

 

 

 منبع : سایت قرآنی المبین

         نرم افزار المبین، ترجمه نهج البلاغه مرحوم دشتی- ترجمه اسداله مشيري - عباس عزيزي

 

ارسال نظر

وبسايت روستا مجاز به ویرایش ادبی نظرات مخاطبان است و از انتشار نظراتی که حاوی توهین یا بی‌احترامی به اشخاص حقيقي يا حقوقي و موارد مغایر با قوانین كشور باشد معذور است.

کد امنیتی
بارگزاری مجدد

نظرات  

 
0 # zh در تاریخ: چهارشنبه 21 اسفند 1392 ، ساعت 08:12 ب ظ
ممنون از این مطالب جالب. واقعا" متشکرم
نقل قول
 
 
0 # 0098111238 در تاریخ: چهارشنبه 21 اسفند 1392 ، ساعت 08:12 ب ظ
تشکر فراوون داشتیم از دوست زحمتکش آقای منوچهر علی طالب بابلی...
نقل قول
 
 
0 # 0098111238 در تاریخ: چهارشنبه 21 اسفند 1392 ، ساعت 08:12 ب ظ
ممنون از برادر خوب و استاد گرامی جناب آقای منوچهر علی طالب, به خاطر زحمت و فعالیت فراوونتون...
نقل قول
 
 
0 # 0098111238 در تاریخ: چهارشنبه 21 اسفند 1392 ، ساعت 08:12 ب ظ
دلنشین وزیبا بود,,, ممنون از آقای منوچهر علی طالب, به خاطر تحقیقات و فعالیتشان...
انشاالله خداوند به شما طول عمر باعزت و فراوان بدهد... چون ز علم و دنیا هرچه بدانیم باز کم است... واقعا درست است که میگویند: زگهواره تاگور دانش بجوی..
نقل قول
 
 
+1 # 0098111238 در تاریخ: چهارشنبه 21 اسفند 1392 ، ساعت 08:12 ب ظ
انشاالله مخاطبان عزیزمان اینگونه نوشته ها را سرمشق زندگی خود قرار دهند... براستی دنیا جاودان و زیباست,اما ما در آن مهمانیم و نباید زیاد به دنیا دل ببندیم...
قاصد مرگ به هرکس که ملاقات کند/هر که زین قافله بی چونو چرا می میرد
هرکسی رفت به دنیا به خداقافل شد/ای خوش آن بنده که با یاد خدا می میرد.
نقل قول
 
درباره روستا
شهدا
حماسه سازان
مردم شناسی
کشاورزی
مشاغل و صنایع
آموزش
ورزش
زنان
خیرین
روستائيان نمونه
بنياد علمي فريد
آئينهاي مذهبي
نهادهای اجرایی
بهداشت
مقالات و مطالب مختلف
دیگر موضوعات

 

 

روستــا20